Pozwolenia i zezwolenia

Wprowadzanie do powietrza gazów i pyłów z instalacji (emisja) co do zasady wymaga uzyskania pozwolenia (art.220 ust.1 ustawy POŚ). Wydawane jest w drodze decyzji administracyjnej na wniosek prowadzącego instalację lub podmiotu uprawnionego na podstawie określonego tytułu prawnego do władania oznaczoną częścią instalacji. Obowiązek uzyskania pozwolenia na wprowadzanie do powietrza gazów i pyłów obejmuje wszystkie podmioty prowadzące instalację – przedsiębiorców, jednostki organizacyjne, osoby fizyczne.

 

Instalacje nie wymagające pozwolenia.

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie przypadków, w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji nie wymaga pozwolenia.

 

Instalacje nie wymagające pozwolenia mogące negatywnie oddziaływać na środowisko – zgłoszenie.

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia.

Wniosek o wydanie pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza oprócz podstawowych informacji określonych w ustawie Prawo ochrony środowiska określających zawartość wniosku o wydanie pozwolenia, powinien także określać:

• czas pracy źródeł powstawania i miejsc wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza w ciągu roku;
• wprowadzane do powietrza rodzaje i ilości gazów lub pyłów przypadających na jednostkę wykorzystywanego surowca, materiału, paliwa lub powstającego produktu;
• opis terenu w zasięgu pięćdziesięciokrotnej wysokości najwyższego miejsca wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza, z uwzględnieniem obszarów poddanych ochronie na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy z 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz gminach uzdrowiskowych;
• aerodynamiczną szorstkość terenu;
• aktualny stan jakości powietrza;
• warunki meteorologiczne;
• wyniki obliczeń stanu jakości powietrza, z uwzględnieniem metodyk modelowania, o których mowa w art. 12 ustawy Prawo ochrony środowiska, wraz z graficznym przedstawieniem tych wyników;
• w odniesieniu do obowiązku wskazania wielkości i źródła powstawania albo miejsca emisji wniosek powinien zawierać określenie wielkości emisji w zakresie gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza, wyrażonej w kg/h i w Mg/rok, a w przypadku instalacji, dla której są ustalone standardy emisyjne, także w jednostkach, w jakich wyrażone są te standardy;
• w odniesieniu do proponowanych procedur monitorowania, wniosek powinien określać usytuowanie stanowisk do pomiaru wielkości emisji w zakresie gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza oraz proponowany zakres, metodykę i sposób wykonywania tych pomiarów.

 

Wartości odniesienia dla substancji w powietrzu.

Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu

• wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu, zróżnicowane dla:
  a) terenu kraju, z wyłączeniem obszarów ochrony uzdrowiskowej,
  b) obszarów ochrony uzdrowiskowej;
• warunki, w jakich ustala się wartości odniesienia, takie jak temperatura i ciśnienie;
• oznaczenie numeryczne substancji pozwalające na jednoznaczną jej identyfikację;
• okresy, dla których są uśrednione wartości odniesienia;
• warunki uznawania wartości odniesienia za dotrzymane;
• referencyjne metodyki modelowania poziomów substancji w powietrzu.

 

W pozwoleniu nie określa się wielkości emisji dla tych rodzajów gazów lub pyłów, które wprowadzone do powietrza ze wszystkich wymagających pozwolenia instalacji położonych na terenie jednego zakładu nie powodują przekroczenia 10% dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu albo 10% wartości odniesienia, uśrednionych dla godziny; w takim przypadku w pozwoleniu wskazuje się rodzaje gazów i pyłów, których wielkości emisji nie określono.

 

Na obszarze, na którym zostały przekroczone standardy jakości powietrza, wydanie pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza dla nowo budowanej instalacji lub zmienianej w sposób istotny jest możliwe wówczas, jeżeli zostanie zapewniona odpowiednia redukcja ilości wprowadzanych do powietrza gazów lub pyłów powodujących naruszenia tych standardów, z innych instalacji na tym obszarze. Wydanie takiego pozwolenia wymaga przeprowadzenia postępowania kompensacyjnego. Pozwolenie takie może być wydane, gdy nie spowoduje to zwiększenia zagrożenia zdrowia ludzi.

Prawa i obowiązki korzystających z wód – ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne oraz przepisy wykonawcze.

• Powszechne korzystanie z wód
• Zwykłe korzystanie z wód
• Szczególne korzystanie z wód – wymagane pozwolenie wodnoprawne!

 

Szczególne korzystanie z wód:

• pobór (w ilości większej niż 5 m3/dobę) oraz odprowadzanie wód powierzchniowych lub podziemnych;
• wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi (w ilości większej niż 5 m3/dobę) ;
• przerzuty wody oraz sztuczne zasilanie wód podziemnych;
• korzystanie z wód na potrzeby działalności gospodarczej;
• korzystanie z wód do celów energetycznych;
• korzystanie z wód do celów żeglugi oraz spławu;
• wydobywanie z wód kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów, a także wycinanie roślin z wód lub brzegu;
• rybackie korzystanie ze śródlądowych wód powierzchniowych.
• nawadniania lub odwadniania gruntów;
• odwadniania obiektów lub wykopów budowlanych oraz zakładów górniczych;
• użytkowania wód znajdujących się w rowach;
• wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi;
• wprowadzania, do urządzeń kanalizacyjnych będących we władaniu innych podmiotów, ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego;
• rolniczego wykorzystania ścieków (w ilości większej niż 5 m3/dobę) ;
• wydobywania z wód powierzchniowych kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów, a także wycinania roślin z wód lub brzegu;
• piętrzenia oraz retencjonowania śródlądowych wód powierzchniowych.

 

Pozwolenie wodnoprawne wymagane jest także w przypadku:

• wykonywania regulacji wód oraz zmian ukształtowania terenu na gruntach przylegających do wód, mających wpływ na warunki przepływu wody;
• wykonywania urządzeń wodnych;
• długotrwałego obniżenia poziomu zwierciadła wody podziemnej;
• piętrzenia wody podziemnej;
• gromadzenia ścieków oraz odpadów w obrębie obszarów górniczych utworzonych dla wód leczniczych;
• wprowadzania do wód powierzchniowych substancji hamujących rozwój glonów;
• wytwarzania ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego.

 

Tryb wydania pozwolenia wodnoprawnego:

• Na wniosek (art.131 ust.1)
• Załączniki:
  – operat wodnoprawny (wymagania art.132)
  – decyzja lokalizacyjna
  – opis w języku niespecjalistycznym

 

Charakter prawny:

• decyzja administracyjna
• na czas oznaczony (okres nie dłuższy niż 20 lat, ścieki – do 10 lat)
• właściwość – starosta albo marszałek

Pozwolenie na wytwarzanie odpadów jest wymagane, kiedy w wyniku eksploatacji instalacji powstaje rocznie:

• powyżej 1 Mg odpadów niebezpiecznych
• powyżej 5000 Mg odpadów innych niż niebezpiecznych

Nie dotyczy:

– odpadów powstających w związku z prowadzeniem innych rodzajów działalności (np. działalność usługowa, handlowa czy prace rozbiórkowe)

– osób fizycznych

 

Wniosek o wydanie pozwolenia

• Przedstawiając we wniosku informacje dotyczące rodzajów wytwarzanych odpadów należy określić kod każdego rodzaju odpadu zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska w sprawie katalogu odpadów.
• Określając we wniosku warunki magazynowania oraz sposobu dalszego gospodarowania odpadami należy uwzględnić określone w przepisach wymagania dotyczące niektórych rodzajów odpadów.

Zbieranie odpadów –gromadzenie odpadów przed ich transportem do miejsc przetwarzania, w tym wstępne sortowanie nieprowadzące do zasadniczej zmiany charakteru i składu odpadów i niepowodujące zmiany klasyfikacji odpadów oraz tymczasowe magazynowanie odpadów.

 

Przetwarzanie odpadów – rozumie się przez to procesy odzysku lub unieszkodliwiania, w tym przygotowanie poprzedzające odzysk lub unieszkodliwianie.

 

Wniosek

• numer NIP i REGON posiadacza odpadów, o ile został nadany;
• wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do zbierania/przetwarzania;
• oznaczenie miejsca zbierania/przetwarzania odpadów;
• wskazanie miejsca i sposobu magazynowania oraz rodzaju magazynowanych odpadów;
• szczegółowy opis stosowanej metody lub metod zbierania/przetwarzania odpadów;
• przedstawienie możliwości technicznych i organizacyjnych;
• oznaczenie przewidywanego okresu wykonywania działalności w zakresie zbierania/przetwarzania odpadów;
• opis czynności podejmowanych w ramach monitorowania i kontroli;
• opis czynności, które zostaną podjęte w przypadku zakończenia działalności;
• informacje wymagane na podstawie odrębnych przepisów.

 

Wniosek przetwarzanie – dodatkowe elementy

• określenie masy odpadów poszczególnych rodzajów poddawanych przetwarzaniu i powstających w wyniku przetwarzania w okresie roku;
• określenie minimalnej i maksymalnej ilości odpadów niebezpiecznych, ich najniższej i najwyższej wartości kalorycznej oraz maksymalnej zawartości zanieczyszczeń – w przypadku zezwoleń dotyczących instalacji do termicznego przekształcania odpadów;
• informacje szczegółowe – w przypadku zezwoleń na przetwarzanie zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych odpadów weterynaryjnych dotyczących unieszkodliwiania tych odpadów;
• Informacje szczegółowe – unieszkodliwianie odpadów pochodzących z procesów wytwarzania dwutlenku tytanu oraz z przetwarzania tych odpadów, przez ich składowanie;

 

Wniosek – załączniki
Ponadto do wniosku należy dołączyć:

• decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, o ile jest wymagana;
• pełnomocnictwo – jeżeli w sprawie występuje pełnomocnik;
• dokument potwierdzający, że wnioskodawca posiada tytuł prawny do miejsca magazynowania odpadów;
• potwierdzenie wniesienia opłaty skarbowej.

 

Zwolnienie z obowiązku posiadania zezwolenia

• podmiot prowadzący działalność inną niż działalność gospodarcza w zakresie gospodarowania odpadami, który zbiera odpady opakowaniowe i odpady w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych (nieprofesjonalna działalność w zakresie zbierania odpadów);
  Jest on obowiązany posiadać umowę zawartą w formie pisemnej pod rygorem nieważności, z posiadaczem odpadów posiadającym zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie odpadów, dotyczącą co najmniej nieodpłatnego przyjmowania odpadów.
• osoba fizyczna i jednostka organizacyjna niebędąca przedsiębiorcą, wykorzystująca odpady na potrzeby własne
  Poddająca odzyskowi tylko takie rodzaje odpadów, za pomocą takich metod odzysku, określonych w przepisach i w takich ilościach, które mogą bezpiecznie wykorzystać na potrzeby własne.
• osoba władającą powierzchnią ziemi, na której są stosowane komunalne osady ściekowe;
  podmiot obowiązany do uzyskania pozwolenia zintegrowanego;
• posiadacz odpadów prowadzący działalność w zakresie unieszkodliwiania odpadów przez ich składowanie w składowiskach podziemnych, który jest obowiązany do uzyskania koncesji na prowadzenie takiej działalności na podstawie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze;
• posiadacz odpadów obowiązany do uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarowania odpadami wydobywczymi lub zezwolenia na prowadzenie obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych, o których mowa w ustawie o odpadach wydobywczych;
• wytwórca odpadów, który wytwarzane przez siebie odpady, niebędące odpadami niebezpiecznymi, unieszkodliwia w miejscu ich wytworzenia zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach;
• posiadacz odpadów, którzy poddaje odzyskowi odpady zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach;
• władający nieruchomością, który zbiera odpady komunalne, wytwarzane na terenie tej nieruchomości;
• wytwórca odpadów, który wytwarzane przez siebie odpady zbiera w miejscu ich wytworzenia;
• punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych prowadzony samodzielnie przez gminę lub wspólnie z inną gminą lub gminami.

W nowej ustawie z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach zezwolenie na transport odpadów zastąpiono wpisem do rejestru (rejestr podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach oraz gospodarujących odpadami).

Zgodnie z art. 233 zezwolenia na transport odpadów wydane na podstawie przepisów dotychczasowych zachowują ważność na czas na jaki zostały wydane, nie dłużej jednak niż do czasu upływu terminu do złożenia wniosku o wpis do rejestru lub z dniem uzyskania wpisu do tego rejestru, w przypadku gdy wpis nastąpił w terminie wcześniejszym.

Do czasu utworzenia rejestru, transportujący odpady są obowiązani do uzyskania zezwolenia na transport odpadów lub wpisu do rejestru na podstawie przepisów dotychczasowych.

Podmioty objęte obowiązkiem złożenia wniosku o wpis do rejestru w zakresie transportu odpadów, są obowiązane do złożenia tego wniosku w terminie 6 miesięcy od dnia utworzenia rejestru.
Rejestr stanowić będzie integralną część Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami zwanej BDO.

 

BDO ma zostać utworzone najpóźniej w terminie do dnia 24 stycznia 2018 r.

 

Wniosek – wg dotychczasowych przepisów:

• wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidywanych do transportu;
• oznaczenie obszaru prowadzenia działalności ;
• wskazanie sposobu i środków transportu odpadów;
• przedstawienie możliwości technicznych i organizacyjnych ;
• przewidywany okres wykonywania działalności;

 

Transport odpadów niebezpiecznych odbywa się z zachowaniem przepisów obowiązujących przy transporcie towarów niebezpiecznych.

Pozwolenia zintegrowanego wymaga prowadzenie instalacji, której funkcjonowanie, ze względu na rodzaj i skalę prowadzonej w niej działalności, może powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości (art.201 ust.1 ustawy POŚ) – z wyłączeniem instalacji lub ich części stosowanych wyłącznie do badania, rozwoju lub testowania nowych produktów lub procesów technologicznych.

 

Rodzaje instalacji – w drodze rozporządzenia (rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 sierpnia 2014 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości).

 

Konieczność zmiany rozporządzenia (zmieniona lista w dyrektywie IED).

art. 28 ustawy nowelizującej z lipca 2014 – instalacje nie mające dotychczas obowiązku posiadania pozwolenia zintegrowanego a objęte nowym wykazem muszą takie pozwolenie uzyskać do dnia 1 lipca 2015 r.

 

Warunki wydania:

• obowiązek dotrzymania standardów jakości środowiska (bezwzględny – art.205)’
• obowiązek dotrzymania standardów emisyjnych – w szczególności granicznych wielkości emisyjnych, spełniających wymagania BAT (szczególny standard dla instalacji wymagających PZ – art.204 ust.1)’
• obowiązek spełniania wymagań ochrony środowiska wynikających z najlepszych dostępnych technik (zasada BAT) – art.204 ust.1.

 

Wniosek

– dodatkowe wymagania dotyczące treści (art.208) i załączników (art.208.4,7), m.in. :

• oddziaływanie emisji na środowisko jako całość,
• istniejące lub możliwe oddziaływanie transgraniczne,
• raport początkowy o stanie zanieczyszczenia gleby, ziemi i wód gruntowych substancjami powodującymi ryzyko,
• propozycje dotyczące sposobu prowadzenia systematycznej oceny ryzyka zanieczyszczenia gleby, ziemi i wód gruntowych,
• proponowana wielkość emisji hałasu.
  – kopię organ przekazuje ministrowi;
  – opłata rejestracyjna (art.210 – max 12 tys. zł);

 

Szczególne wymagania dotyczące procedury i elementów decyzji:

• termin na wydanie decyzji – 6 miesięcy (art.209 ust.2 – jeżeli pozwolenie ma objąć instalację po raz pierwszy lub po istotnej zmianie);
• postępowanie – z udziałem społeczeństwa (art.218);
• postępowanie transgraniczne (art. 219);
• obowiązek dołączenia uzasadnienia decyzji;
• nieprawidłowości w zakresie wydawania przez starostę PZ – wystąpienie ministra (art.212 ust.3);

Wydanie zezwolenia na transgraniczne przemieszczanie odpadów odbywa się na podstawie złożonego przez zgłaszającego „Dokumentu zgłoszenia transgranicznego przesyłania/przemieszczania odpadów” zgodnie z wzorem z rozporządzenia WE/1013/2006 – załącznik IA .

 

Zgłaszający – przedsiębiorca polski lub zagraniczny (za pośrednictwem osoby upoważnionej do jego reprezentowania zgodnie z art. 87 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej).

 

Zgodnie z Art. 2 ust. 15) Rozporządzenie WE/1013/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie przemieszczania odpadów:

„zgłaszający” oznacza:

w przypadku przemieszczeń pochodzących z Państwa Członkowskiego – każdą osobę fizyczną lub prawną podlegającą jurysdykcji tego Państwa Członkowskiego, która zamierza dokonać przemieszczenia odpadów lub zlecić takie przemieszczanie i na której ciąży obowiązek zgłoszenia. Zgłaszającym jest jedna z osób lub jeden z podmiotów wyszczególnionych poniżej, w kolejności przyjętej w tym wykazie:

– wytwórca pierwotny; lub
– posiadający zezwolenie nowy wytwórca, który wykonuje działania poprzedzające przemieszczanie; lub
– posiadający zezwolenie podmiot zbierający, który w wyniku połączenia niewielkich ilości jednego rodzaju odpadów zebranych z różnych źródeł utworzył wysyłkę, która ma się rozpocząć z jednego miejsca wskazanego w zgłoszeniu; lub

– zarejestrowany sprzedawca, który został upoważniony na piśmie przez wytwórcę pierwotnego, nowego wytwórcę lub posiadający zezwolenie podmiot zbierający, określonych w pkt i), ii) oraz iii), do działania w ich imieniu w charakterze zgłaszającego;

– zarejestrowany pośrednik, który został upoważniony na piśmie przez wytwórcę pierwotnego, nowego wytwórcę lub posiadający zezwolenie podmiot zbierający, określonych w pkt i), ii) oraz iii), do działania w ich imieniu w charakterze zgłaszającego;
– posiadacz, jeżeli wszystkie osoby określone w pkt i), ii), iii), iv) oraz w odpowiednich przypadkach w pkt v) są nieznane lub niewypłacalne.

 

W Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska zadania związane z prowadzeniem spraw związanych z transgranicznym przemieszczaniem odpadów realizuje Wydział Transgranicznego Przemieszczania Odpadów w Departamencie Kontroli Rynku.